Wednesday, June 19, 2019

Chương V -Phần 3- Sự Ra Đời Của Chủ Nghĩa Hiện Thực (1860-1914) - Các Nhà Văn Quốc Tế

                                               Các Nhà Văn Quốc Tế
Henry James (1843-1916) 

Henry James có lần viết rằng nghệ thuật, nhất là nghệ thuật văn chương, “tạo nên đời sống, niềm hứng thú, và điều quan trọng.”  Trong thời đại của ông, tiểu thuyết và bài phê bình của Henry James đều phức tạp, khó hiểu và có ý thức rõ ràng nhất.  Cùng với Twain, Henry James được xếp vào hàng nhà văn vĩ đại nhất thuộc hậu bán thế kỷ 19. 
James được chú ý vì “chủ đề quốc tế” trong tác phẩm của mình –"quốc tế"tức là mối quan hệ phức tạp giữa người Mỹ bản xứ và người Âu châu nói chung.  Giai đoạn mà Leon Edel, nhà viết tiểu sử của James, gọi là thời kỳ sáng tác “đầu tiên,” tức thời kỳ “quốc tế,” gồm các tác phẩm như Bút Ký Xuyên Đại Tây Dương (những mẫu truyện du ký năm 1875), Người Mỹ (1877), Daisy Miller (1879), và kiệt tác Chân Dung Một Cô Gái (1881).  Thí dụ trong truyện Người Mỹ, Christopher Newman, một triệu phú về công nghiệp, tự tạo nên sự nghiệp, thông minh nhưng ngây ngô lý tưởng, sang Âu châu để tìm vợ.  Khi gia đình cô gái từ chối vì anh không xuất thân từ dòng dõi quý tộc, anh đã có thể trả thù lại; nhưng anh lại quyết định không trả thù, và khi làm thế, anh chứng tỏ mình hơn gia đình cô gái về mặt đạo đức.
Thời kỳ thứ hai là thời kỳ “thử nghiệm.” James viết về những chủ đề mới –phong trào nữ quyền và cải cách xã hội trong tác phẩm Những Người Boston (1886), và mưu đồ chính trị trong tác phẩm Công Chúa Cassamassima (1885). Ông cũng thử viết kịch, nhưng thất bại não nề khi vở kich Guy Domville (1895) bị khán giả la ó ngay đêm diễn đầu tiên.
Thời kỳ thứ ba, tức thời kỳ “chính,” ông quay trở lạí các chủ đề quốc tế, nhưng đi sâu về mặt tâm lý và bàn về chủ đề một cách phức tạp hơn.  Tác phẩm Cánh Chim Bồ Câu (1902) phức tạp và gần như huyền thoại, Các Vị Đại Sứ (1903) (James cho đây là tiểu thuyết hay nhất của ông) và Bát Vàng (1904) thuộc về thời kỳ sáng tác chính này của tác giả.


Nếu chủ đề chính trong tác phẩm của Twain là thế giới thực tại bên ngoài, mối quan tâm thường xuyên của James là nhận thức bên trong. Trong tác phẩm của James, chỉ có̉ ý thức về tự ngã và hiểu biết rõ ràng về người khác mới đưa đến trí tuệ và tình yêu vị tha.  Tiểu thuyết của James phát triển nhiều về mặt tâm lý nhân vật, nhưng ít quan tâm đến các biến cố bên ngoài. Trong các tác phẩm viết vào lúc cuối đời của ông, những biến cố quan trọng nhất đều mang tính tâm lý, thường là những giây phút khi nhân vật bừng tỉnh ngộ và nhận ra sự mù tối của mình trước đây.  Thí dụ trong tác phẩm Các Vị Đại Sứ nhân vật lý tưởng đã luống tuổi Lambert Strether đi tìm lại một mối tình ẩn tàng, và qua đó ông đã khám phá ra nét phức tạp mới trong đời sống nội tâm của mình. Khuynh hướng đạo đức nguyên tắc và cứng ngắc của ông đã trở nên mang tính người nhiều hơn và rộng mở khi ông khám phá ra mình có thể chấp nhận kẻ phạm tội dễ dàng hơn.
Edith Wharton (1862-1937) 
Giống James, Edith Wharton có một thời gian lớn lên ở Âu châu, và cuối cùng bà cũng trở về sống tại đó.  Bà thuộc dòng dõi một gia đình giàu có thanh thế trong xả̃ hội New York và, với cách nhìn riêng, bà đã tận mắt thấy sự sa sút dần dần của nhóm người có văn hóa cao này, cùng sự trỗi dậy của những gia đình doanh nhân giàu mới, cộc cằn, thô lỗ.  Xã hội chuyển hoá là nền tảng cho nhiều tiểu thuyết của bà.
Giống James, bà đối chiếu người Mỹ với người Âu.  Bà chủ yếu quan tâm đến hố sâu cách biệt giữa đời sống xã hội và nội tâm con người.  Trong tác phẩm của bà thường có một nhân vật nhạy cảm, bị ràng buộc bởi những nhân vật vô cảm hay các thế lực xã hội. Cá nhân bà cũng trải nghiệm mình bị bó thúc như thế khi còn là một nhà văn trẻ bị suy nhược tinh thần một thời gian dài một phần do mâu thuẫn giữa vai trò viết văn và làm vợ.  Những tiểu thuyết nổi tiếng của Wharton gồm Ngôi Nhà Đầy Tiếng Cười (1905), Phong Tục Miền Quê (1913), Mùa Hè (1917), Thời Đại Vô Tội, và quyển tiểu thuyết viết rất công phu tựa đề Ethan Frome (1911).
                             

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.